Voor een omgevingsvergunning in Vlaanderen (de vroegere bouwvergunning) moet je een dossier indienen via het Omgevingsloket. Dat bevat minstens de bouwplannen, de tekeningen van een architect (verplicht bij nieuwbouw) en een toelichtingsnota.
Opmerking: vroeger moest ook een afzonderlijk aanvraagformulier worden toegevoegd, maar dat is niet meer nodig. Het Omgevingsloket stelt automatisch de juiste vragen op basis van je aanvraag. De dossiertaks moet bovendien niet meer vooraf betaald worden; de aanvrager ontvangt doorgaans een factuur nadat de vergunning is verleend.
Afhankelijk van je project kunnen er extra documenten gevraagd worden, bijvoorbeeld bij een functiewijziging of verkaveling.
De omgevingsvergunning vervangt de vroegere bouwvergunning en milieuvergunning. Ze bundelt alle toelatingen in één dossier. Concreet betekent dit: één aanvraag indienen via het Omgevingsloket, waarna de bevoegde overheid (meestal je gemeente) beslist.
Met deze vergunning kan je bijvoorbeeld een:
Een vergunningsaanvraag is meer dan enkel een formulier invullen. Dit zijn de belangrijkste onderdelen van je dossier:
Opgesteld door een architect (bij nieuwbouw verplicht, bij verbouwingen vaak ook). Deze bevatten:
Een beschrijving van de werken en hun ruimtelijke impact. Bij specifieke projecten kunnen extra toelichtingsnota’s nodig zijn, bijvoorbeeld over milieu of mobiliteit.
Dit onderdeel is geïntegreerd in het Omgevingsloket en moet altijd worden ingevuld. Het vormt een verplicht tabblad in het aanvraagdossier en volgt de bepalingen van de Hemelwaterverordening.
Bij elke aanvraag moet je foto’s van de bestaande situatie toevoegen. Deze zijn verplicht om de huidige staat van het perceel en de omgeving te tonen. Voor de aanvraag van een woning moeten minstens zes foto’s worden toegevoegd, genomen vanuit verschillende hoeken en zichtpunten.
Sommige gemeenten vragen bijkomende gegevens, zoals een motiveringsnota of eigendomsbewijzen.
Niet elke ingreep vraagt een volledige vergunning. Er zijn drie mogelijkheden:
Belangrijk: gemeenten kunnen strengere regels opleggen. Vraag dus altijd na bij de dienst Stedenbouw welke regels gelden voor jouw perceel.
Een omgevingsvergunning aanvragen verloopt volgens een vaste procedure:
Soms beslist de gemeente negatief over je dossier of wordt er tijdens het openbaar onderzoek een bezwaar ingediend door buren. Dat betekent echter niet automatisch dat je aanvraag wordt afgekeurd.
Tijdens het openbaar onderzoek kan iedereen een bezwaar indienen. De omgevingsambtenaar – en uiteindelijk het college van burgemeester en schepenen – onderzoekt vervolgens of dit bezwaar ontvankelijk en gegrond is. Is het bezwaar niet relevant, dan wordt het naast zich neergelegd en heeft het geen invloed op de verdere beoordeling van het dossier.
Wanneer de gemeente toch een negatieve beslissing neemt, heb je verschillende mogelijkheden:
Je kan je dossier aanpassen en opnieuw indienen, eventueel met bijkomende studies of extra argumentatie.
Je kan in beroep gaan bij de provincie of, in laatste instantie, bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.
Zo blijft er steeds een weg open om je project verder te zetten, ook als er eerst tegenkanting of een weigering komt.
De kostprijs verschilt per gemeente. Elke aanvraag vraagt een dossiertaks, meestal tussen €50 en €250. Voor grotere projecten of bij provinciale bevoegdheden kan dit hoger liggen. Vraag dit vooraf na bij jouw gemeente.
Let op: dit is enkel de kost voor de aanbraag zelf bij de gemeente. Uiteraard is er ook nog het ereloon van bijvoorbeeld de architect voor de opmaak van het dossier.
Eventuele kosten tijdens het openbaar onderzoek (bijvoorbeeld de aangetekende brieven) kunnen ook worden doorgerekend.
Een verleende vergunning blijft niet onbeperkt geldig. Je moet:
Anders vervalt de vergunning en moet je opnieuw een aanvraag indienen.
Nee. Werken zonder vergunning wordt in Vlaanderen beschouwd als een bouwmisdrijf. Dat kan leiden tot boetes, een verplichte afbraak of een dure regularisatieprocedure. Zelfs bij kleinere projecten zoals een veranda, zwembad of bijgebouw moet je altijd wachten op een formeel akkoord van de gemeente.
De termijn hangt af van de procedure. Bij een dossier zonder openbaar onderzoek volgt de beslissing meestal binnen 3 maanden. Is er wel een openbaar onderzoek nodig, dan kan de procedure oplopen tot 6 maanden. Hou er rekening mee dat je bij nieuwbouw verplicht nog 35 dagen moet wachten voor je mag starten, zelfs na goedkeuring.
De Vlaamse regels zijn vaak algemeen, maar je gemeente kan bijkomende voorwaarden opleggen. Denk aan materialen, dakvormen of extra milieumaatregelen.
Wil je verrassingen vermijden? Spreek altijd eerst met de dienst Stedenbouw.
Weet je niet zeker of je een vergunning nodig hebt of wat je moet doen bij bezwaar of weigering? Met NB-Projects krijg je helder advies en nemen we je dossier in handen, zodat je zonder zorgen kan bouwen.
Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek over jouw plannen.
